مصباح

??????????

✍? چرا امام صادق به عنوان رئیس مکتب شیعه معرفی می‌شوند؛‌ در حالی که کتابی ننوشته‌اند؟

? اگر كسی كتابی ننوشته باشد، دلیل بر عدم علم آن شخص نیست، همچنان که نگارش کتاب نیز دلیل بر عالم بودن شخص نیست و این اشکال نسبت به امام صادق علیه السلام از وجوه مختلف قابل پاسخ می باشد:

1️⃣ پیامبراكرم نیز كتابی ننوشتند، در حالی كه علم لدنی حضرت قطعی است و قرآن ‎كریم تصریح به این مطلب دارد.

2️⃣ علم امام صادق مانند سایر دانشمندان جهان علم كسبی نبود كه آن را به روی كاغذ درآورد تا از ذهن و خاطرشان بیرون نرود، بلكه حضرت وظیفه داشتند كه بشریت را ارشاد و هدایت كنند و این كار را با تمام موانعی كه در برابر ایشان قرار داشت، انجام دادند.

3️⃣ نگارش كتاب بهانه‌ای خوب برای حكام جائر جهت آزار و اذیت مذهب شیعه در آن زمان خفقان بود؛ زیرا تاریخ گواه این امر است كه امام صادق علیه السلام در خفقان شدیدی زندگی می‌كردند و شیعیان به راحتی نمی توانستند حضرت را ببینند و به بهانه های مختلف، حضور حضرت شرفیاب می شدند.

4️⃣ همچنین این گونه نیست که حضرت کتابی نداشته باشند بلکه کتاب هایی وجود دارد که به حضرت نسبت داده می شوند.

5️⃣ مورخان و محدثان بیان داشته‌اند که چهار هزار نفر از امام صادق علیه السلام، روایت نقل کرده‌اند. نه این که به صورت رسمی شاگرد ایشان باشند. به عنوان مثل افرادی برای چند روز حضور حضرت مشرف می شدند و از ایشان حدیث یاد می گرفتند و بر می‌گشتند.

???????????

✍?حضرت رسول اکرم صلی‌الله علیه وآله درمورد عصر غیبت به جابر بن عبدالله انصاری فرمود: 

?«قسم به خدایی که مرا به نبوّت برانگیخت ؛ مردم در عصر غیبت از وجود پر برکت فرزندم مهدی بهره‌مند خواهند شد و از نور ولایت در رهبری بهره جامعه، روشنایی خواهند گرفت، همانند بهره‌مند شدن از خورشید، اگرچه در زیر ابر باشد.»

?مهم‌ترین علّت عنایت حضرت حجت به مبلغان و دانشمندان مروج معارف اهل بیت - عليهم السلام - را در کلام حضرت هادی - عليه السلام - می‌توان درک کرد.

آن حضرت جایگاه والای مبلّغان راستین و متعهد اسلامی را در منظر حضرت ولی عصر - عليه السلام - این گونه تبين فرمود: 

?«اگر نبودند بعد از غیبت امام قائم، علمایی که با تبلیغات خود مردم را به سوی آن حضرت بخوانند و به آن بزرگوار راهنمایی کنند و با دلیل و برهان الهی از دین او دفاع کنند و بندگان ضعيف خدا را از دام‌های ابلیس و (یاران) شرور او نجات بخشند و از دام‌های ناصبیان رها سازند، مطمناً احدی در دین خدا باقی نمی‌ماند. امّا آنان کسانی هستند که زمام دل‌های شیعیان ضعیف ما را به دست گرفته‌اند و از گزند دشمنان و هجوم افکار منحرف پاسداری می‌کنند، همچنان که کشتی‌بان، سرنشینان کشتی را از گرفتاری‌ها و امواج هولناک دریا حفظ می‌کند. آنان برترین بندگان نزد خداوند عزوجل می‌باشند.»

? منبع: الاحتجاج، جلد ۱، ص ۱۸

الّلهُـمَّ عَجِّــلْ لِوَلِیِّکَـــ الْفَـــرَج ??

‎‌‌

??????????

? همزمان با شکل‌گیری نخستین دستگاه‌های مدون فقهی به عنوان مذهب، فقه امامیه نیز توسط امام صادق علیه‌السلام تدوین یافت و مذهب فقهی امامیه، همانند دیگر مذاهب فقهی که هر یک به نام بنیان گذارشان حنفی، مالکی، حنبلی و شافعی، نام‌گذاری شده بودند، مذهب «جعفری» نام گرفت. نامی که هم از سوی امامیه و هم از سوی اهل سنت از همان زمان به این مذهب اطلاق می‌شد.

? امام صادق علیه‌السلام در این دوره علاوه بر بیان فروعات فقهی، اسلوب و چهارچوب فقه شیعه را نیز مشخص کردند. یکی از مهم‌ترین مشخصات فقه شیعه که توسط امام صادق مورد تاکید ويژه قرار گرفت، مخالفت با قیاس و استحسان عقلی بود. تمام مذاهب چهارگانه اهل سنت کم و بیش از این اصول عقلی برای استنباط احکام استفاده می‌کنند. امام صادق علیه‌السلام در ضمن مباحثه‌ای با ابوحنیفه به طور کامل این روش را رد کرده و بطلان آنرا به اثبات می‌رسانند.

? کمبود روایات پیامبر در میان مسلمانان موجب شد، اهل سنت نه تنها اقوال صحابه و تابعین، بلکه سخنان مشهور و سیره عملی مسلمانان را بدون استنادِ روشن به پیامبر، به عنوان دلیلِ فقهی قلمداد کنند.

امام صادق علیه‌السلام به شدت با این موضوع مخالفت کرده و مذهب شیعه را از تمسک به چنین منابع و مستنداتی دور کردند. حضرت در این باره می‌فرمایند:

«آن کس که دین خود را از دهان مردان [انسان‌های معمولی بدون استناد به پیامبر] بگیرد، مردان او را نابود خواهند کرد و آن کس که دین خود را از کتاب و سنت بگیرد، تا زمانی که کوه‌ها برجایند، پابرجا خواهد بود.»

??????????

✍امام صادق علیه السلام در آخرین لحظات حیات که مرگ را نزدیک دیدند، دستور دادند که تمام خانواده و خویشان بر بالینش جمع شوند و پس از آنکه همه در کنار امام حاضر شدند ، چشم باز کرد و به صورت تک تک آنها نظر افکند و فرمودند: «اِنَّ شَفاعَتَنا لا تَنالُ مُسْتَخِفّاً بِالصَلاةِ» شفاعت ما شامل کسی نمی شود که نمازش را سبک بشمارد.

❶ هرگز از دین و معتقدات مردم جستجو مکن که بدون دوست خواهی ماند.

⇦وسائل الشیعه ج12 ص86

❷ محبوب ترین برادرانم نزد من کسی است که عیب های مرا نزد من هدیه آورد.

⇦اصول کافی ج3 ص452

❸ هرکس به پدر و مادر خود با نگاه خشمگین و دشمنی نگاه کند در حالیکه آن دو به او ظلم کرده باشند، خداوند نمازش را قبول نکند

⇦وسائل الشیعه ج21 ص 501

❹ خداوند بندگانش را به چیزی سخت تر از خرج کردن پول آزمایش نکرده است.

⇦خصال ج1 ص8

❺ کسی که هنگام صبح صدقه بدهد، خداوند نحوست و شومی آن روز را از او دور مےکند.

⇦مکارم الاخلاق ص243

?‍ احادیث الطلاب ص712 تا 727

??????????

✍?یتیم‌ نوازی امام علی (علیه السلام)

?امیرالمومنین (علیه السلام) شبی از کنار خانه زن تهیدستی گذشت که فرزندانی خردسال داشت و آنان از گرسنگی می‌گریستند و مادرشان آنان را سرگرم می‌کرد تا بخوابند. آن زن دیگی بر اجاق نهاده بود که در آن جز آب چیزی نبود، تا آن‌ها بپندارند که در دیگ غذایی در حال پختن است(گویا ماموران رسیدگی به این خانواده کوتاهی کرده بود).

?حضرت علی (علیه السلام) از حال آن زن باخبر شد و با قنبر به سوی خانه خود رفت و ظرفی خرما و کیسه‌‌ای آرد و روغن و برنج و نان برداشت و بر دوش کشید. با رسیدن به خانه آن زن، از او اجازه خواست و وارد شد، پس مقداری برنج و روغن در دیگ ریخت و پس از پختن آن، برای کودکان در ظرف غذا ریخت و به آنان با محبت می‌فرمود: بخورید…

✨?پس از سیر شدن آنان، امام علی (علیه السلام) به صورت چهار دست و پا بر زمین خم شد و کودکان یتیم را  دوش خود سوار کرد و گرد اتاق می‌گشت و از خود صدای بع‌بع (به تقلید از صدای گوسفند) می‌کرد.

کودکان با مشاهده این حالت، بسیار خندیدند و خوشحال شدند. پس از خروج از خانه، قنبر پرسید: سرورم! امشب رفتاری شگفت‌آور از شما دیدم!!! 

❤️امام علی (علیه السلام) فرمود: ای قنبر! چون وارد خانه شدم، این کودکان یتیم از شدت گرسنگی می‌گریستند. دوست می‌داشتم وقتی از نزد آنان خارج می‌شوم، آن یتیمان در حال سیری بخندند و خوشحال باشند…

?غررالمناقب فی فضائل علی بن ابی طالب