اخلاق معاشرتی
❔نظر اسلام در مورد همزیستی با غیر مسلمین چیست؟
❕اسلام با پیروان مذاهب دیگر رفتاری کاملا دوستانه دارد و پیشنهاد همزیستی مسالمت آمیز پیشنهاد می کند .
🗯خداوند می فرماید:
«خدا شما را از نیکی کردن و رعایت عدالت نسبت به کسانی که با شما پیکار نکردند و از خانه و دیارتان بیرون نراندند نهی نمی کند زیرا خدا عدالت پیشگان را دوست دارد .تنها شما را از دوستی و رابطه با کسانی نهی می کند که در امر دین با شما پیکار کردند و شما را از خانه هایتان بیرون راندند و کسانی که به بیرون راندن شما کمک کردند و هر کس با آنها رابطه دوستی داشته باشد ستمگر است»
🔷ممتحنه 8 و 9
❗️حضرت امیر در فرمان مالک اشتر برای حکومتش چنین می فرماید:
«قلب خودت را نسبت به ملت خویش سرشار از رحمت و محبت و لطف کن و همچون حیوان درنده ای نباش که خوردن آنان را غنیمت بدانی زیرا آنها دو گروه هستند یا برادر دینی تو هستند و یا انسانی همانند تو»
📚نهج البلاغه نامه 53
👌تعبیری از این گویا تر و رساتر درباره همزیستی محبت آمیز نسبت به غیر مسلمانان پیدا نمی شود.
🔷در روایت دیگری امام صادق فرمود:
«علی علیه السلام با یک مرد ذمی همسفر بود .ذمی پرسید شما عازم کجا هستید فرمود کوفه .هنگامی که آن مرد ذمی سر دو راهی از علی جدا شد امیر مومنان او را همراهی کرد .مرد ذمی از این رفتار حضرت تعجب کرد .حضرت فرمود:
«این از کمال حسن معاشرت است که انسان هنگامی که همسفرش از او جدا می شود او را بدرقه کند.این گونه پیامبر به ما دستور داده است»
📚بحار الانوار ج41 ص53
🗯پیامبر گرامی فرمود:
« هر کس بر غیر مسلمانی که پیمان دوستی و همزیستی با مسلمین دارد ستم کند یا به او بیش از توانش تکلیف نماید در روز قیامت من خودم طرف حساب او هستم و حق او را مطالبه می کنم»
📚فتوح البلدان ص167
🗯حضرت علی فرمود:
«،به من خبر رسیده است که مردان سپاه معاویه به خانه زن مسلمان و زن غیر مسلمانی که معاهد بوده و باید جان و مالش در پناه اسلام محفوظ بماند وارد شده و خلخال و دستبند و گردنبند و گوشوارهای آنان را از تنشان بیرون کشیده اند اگر به خاطر این حادثه دردناک مسلمانی از روی تاسف دق کند و بمیرد ملامت نخواهد شد بلکه از نظر من سزاوار است»
📚نهج البلاغه خطبه27
🗯در حدیث دیگری آمده است که « در عصر امیر مومنان حضرت پیرمرد نابینایی را دید که در کوچه ها گدایی و تقاضای کمک از مردم می کند .
❗️حضرت تعجب کرد که چرا باید در کشور اسلامی چنین صحنه ای مشاهده شود .
🔷به حضرت گفتند او یک مسیحی است که مسلمانان از کمک به او دریغ می دارند.علی علیه السلام ناراحت شد و فرمود:
« هنگامی که قوی و نیرومند بود از نیروی او استفاده کردید اما اکنون که پیر و ناتوان شده رهایش کردید »
❗️سپس حضرت از بیت المال مسلمین برای او حقوقی قرار داد
📚التهذیب ج6 ص292
📚وسائل الشیعه ج15 ص66
🔴کفار در یک تقسیم بندی چنین قرار می گیرند:
1⃣کفار اهل ذمه که به صورت یک اقلیت در داخل مملکت اسلامی زندگی می کنند که حفظ جان ومال انان لازم است و باید با آنان رابطه مسالمت آمیز داشت .
2⃣کافران حربی که با مسلمین درحال جنگ هستند و به خانه و کاشانه آنان تجاوز کرده اند که به مقتضای عقل و شرع دفاع در برابر آنان لازم است.
3⃣کفاری که با ما مناسبات دوستی دارند وسفیر مبادله می کنند وگاه پیمان های تجاری اقتصادی وفرهنگی با آنان داریم که همه آنان مصداق معاهد هستند وباید طبق تعهدات واحترام با آنان برخورد کرد.
4⃣ممکن است کشورهایی باشند که نه درحال جنگ هستند ونه پیمانی با ما دارند ولی نه مزاحم ما می شوند ونه ما مزاحم آنان با چنین کشورهایی نیز باید با رعایت اصول انسانی واخلاقی برخورد کرد
📚پیام قرآن،ج10 ص364
👌اسلام تنها رابطه دوستی را با کافر حربی را نمی پذیرد و مطابق روایات تنها جنگیدن و کشتن کفار حربی جایز است آن هم در صورتی که به مملکت اسلامی حمله کرده باشند از باب دفاع در برابر جان ومال…
📚وسایل الشیعه،ج15 ص44