تربیتی
???
✍گرفته از سخنرانی استاد شهید مرتضی مطهری (ره)
?? موضوع «فرق میل و اراده»
✅ یکی از استعدادهای قابل پرورش در انسان اراده است و اراده از میل جدا است. اراده ی انسان به قوه ی عقل او متکی است و میل او وابسته به طبیعت است. هر قدر میل انسان زیاد باشد انسان اختیار خود را از دست خواهد داد و این عکسِ اراده است. انسانی که اراده ی بالا دارد اختیار زیادی نیز دارد و خود برای زندگی اش تصمیم می گیرد.
امام علی (ع) در نهج البلاغه می فرمایند :«گناه مانند اسب چموشی است که اختیار را از دست سوار می گیرد.»
گناه از جایی آغاز می شود که انسان تحت تأثیر شهوات قرار می گیرد. گناه حالت از دست دادن مالکیت نفس است و تقوا نقطه ی مقابل این موضوع است. انسان باتقوا به منزله ی سواری است که اختیار مرکب را به دست دارد و او را هدایت می کند.
?? اراده جایگاه والایی دارد به قدری که همه ی مکتب ها و عقاید اراده را تأیید می نمایند. عقل روشنایی است و راه را نشان می دهد. اگر انسان مطلوب درستی داشته باشد و از راه عقل حرکت کند حتما به نتیجه خواهد رسید. نیایش و پرستش یکی دیگر از استعدادهای خاص انسان است . عده ای از روانشناسان این را حسی اصیل در انسان دانسته اند.
?? انسان کامل کسی است که این ویژگی را در خود داشته باشد. اگر کسی عبادت کند تا به لذت های بهشتی برسد به یقین او بسیار حریص تر از انسان های دنیاپرست است. چرا که او لذت های دنیوی را به خاطر دستیابی به لذت های آخرت کنار گذاشته است. او را نمی توان بنده ای واقعی دانست اگر چه همین امر نیز جایگاه خود را دارد.
?? در مقابل کسانی هم که به خاطر دور شدن از عذاب جهنم از گناه دوری می کنند نیز همین طور هستند. اما انسان های خداپرست کسانی هستند که فقط به جلب رضای خداوند فکر می کنند. هدف انسان نباید بهشت و جهنم باشد بلکه باید فقط خداوند باشد. حس سپاسگذاری انسان باید به حدی بالا باشد که موجب عبادت شود.
?? این انسان از نگاه اسلام انسانی کامل است و علی (ع) نمونه ای بارز از این امر بود. عبادت های انسان های عادی که از روی ترس و طمع انجام می شود بی اجر و پاداش نیست اما مراتبی خواهد داشت .
?? استاد شهید مرتضی مطهری (ره)