مصباح

استاد_لاریجانی

📚 اکثر اباحه های واقعی لا اقتضاء می باشند؟؟!!!؟؟

 محقق مشکینی شارح کفایه معتقد است اکثر اباحه های واقعی  موجود در شریعت لا اقتضاء هستند یکی از شواهد این مدعا را هم این می دانند که مباحات غالبا محکوم  دلیل شرط یا سایر عناوین ثانویه می شوند؛ ولی اباحه های ظاهری حتما اقتضایی هستند چرا که اگر در واقع حکم حرمت باشد ودرظاهر اباحه لا اقتضاء یعنی مفسده ای در کار نیست عملا مکلف مبتلا به مفسده ی حرمت می شود ومصلحتی هم عائد او نمی شود لذا بایداباحه های ظاهری اقتضایی باشند

📱 @mobahathah_ir 

تفصیل این مطلب در تالار علمی مطرح شده است.

📚 اصل اتحاد بین نافله و فریضه در احکام ؟؟!!!؟؟   

 مرحوم خویی مطلبی دارند با عنوان «اصالة الاتحاد بین النافلة و الفریضة فی الاحکام» به این معنا که همواره کیفیت نوافل مثل کیفیت فرائض است؛ یعنی ظاهر آن است که وقتی شارع به نماز فریضه یا صوم واجب أمر کرده و بعد از آن به نماز نافله یا روزه‌ی مستحبی أمر کند، تمام أجزاء و شرائط نماز فریضه و روزه‌ی واجب می‌باید در نماز نافله و روزه مستحب نیز رعایت شود مگر این که نص بر خلاف وجود داشته باشد که در این صورت از اصل مذکور رفع ید می‌شود.

استاد شهیدی فرموده اند: این مطلب واضح نیست؛ البته بعید نیست که عرفاً استظهار شود که در صورت عدم وجود قرینه بر خلاف کیفیت داخلیه نماز فریضه با نماز نافله یا کیفیت داخلیه صوم فریضه با صوم مستحب واحد باشد؛ أما این که شرائط خارجیه نیز واحد باشند برای ما روشن نیست؛ فلذا بقاء عمدی بر جنابت مبطل صوم فریضه می باشد اما دلیلی بر مبطلیت آن نسبت به صوم مستحبی وجود ندارد.

📱 @mobahathah_ir

📚 عدم کفایت ظن، درموارد تعذر علم ؟؟!!!

صاحب عروه درکتاب العدد فرموده باید علم به حامله بودن زن حاصل شود تا عده ی او را به وضع حمل بدانیم واحتمال و یا حتی ظن کفایت نمی کند

مرحوم کاشف اللثام فرموده: در مواردی که علم متعذر است در شرع ظن قائم مقام علم می شود؛ مثلا در وقت نماز یا تشخیص قبله درزمان های قدیم ،علم سخت حاصل می شده است و لذا شارع مقدس به ظن به این امور اکتفاء کرده 

استاد معتقدند که برای تمسک به انسداد صغیر باید مصادیق اطمینان بخش موضوع به قدری کم باشد که حکم درفرض حصول علم به موضوع به لغویت برسد.مثل قبله در زمان های قدیم اما درمورد زنی که ماه های اول بارداری او قابل تشخیص نیست نباید خصوص آن برهه را در نظر گرفت؛ بلکه نوع افراد حاملگی را باید در نظر گرفت که معمولا علم حاصل می شود، در نتیجه در چنین مواردی ظن کفایت نمی کند و علم و یقین لازم است

تفصیل این مطلب در تالار علمی مطرح شده است.

استاد_شب_زنده_دار

📚 وجود مقید لبی در آیه ی «تجارت» که مانع استدلال به آن می شود؟؟!!!

امام رحمه الله می فرمایند: کلمه باطل را همان به معنای عرفی فرض می کنیم، لکن آیه ی شریفه یک مقید لبی متصل به کلام دارد و آن این است که «لاتأکلوا أموالکم بینکم بالباطل» الا در مواردی که خود شارع اجازه داده باشد، این مقید ولو اینکه در کلام نیامده است ولی مخاطبین آیه که مومنین به خدا هستند در ذهنشان است که هر چیز حرام عرفی را اگر خداوند اجازه داده باشد جایز خواهد بود. 

بنابراین با وجود این استثنا، تمسک به دلیل در موارد شک، تمسک به عام در شبهه مصداقیه خود دلیل خواهد شد؛ زیرا مفاد آیه این است که از اسباب باطله نخورید مگر اینکه خدا اجازه داده باشد، ما نمی دانیم که خداوند اجازه داده است یا نه؟

📱 @mobahathah_ir 

📚 استعمال لفظ مشترک در معانی متعدده، ممکن و ظاهر است ؟؟!!!

استاد قائینی با مردود دانستن تمامی ادله بر امتناع استعمال لفظ مشترک در معانی متعدده، این استعمال را ممکن، بلکه موافق ظاهر اطلاقی دلیل می دانند و ادله ای بر آن ذکر کرده اند

1- تثنیه و جمع در اعلام که قابلیت حمل بر غیر استعمال در چند معنا را ندارد مگر به توجیهات نا تمامی 

2- ادعای امتناع مبتنی بر فنای لفظ در معنای واحد است که این نکته اقتضا می کند که استعمال لفظ، مفهم چند معنا حتی به دلالت التزامی بین نیز ممکن نباشد؛ زیرا هر چند که دلالت بر لازمه به واسطه دلالت بر ملزوم بوده و استعمال تنها در یک معنا است؛ اما کاشفیت و دلالت بر دو معنا، از یک لفظ صورت گرفته است، پس استمعال، افنای لفظ در معنای واحده نیست.

3- فراوانی وقوع استعمال در معانی متعدده در استعمالات عرفی در اشعار و… همگی دلالت بر جواز استعمال در معانی متعدده دارد؛ بلکه موکد ظهور در اراده معانی متعدده نیز می تواند باشد و فرقی بین استعمالات عربی و دیگر لغات وجود ندارد.

4- مقتضای نصوص متعدده، وقوع استعمال در معانی متعدده، در قرآن نیز می باشد که صاحب حدائق به سبب همین روایات، قول به امتناع استعمال در معانی متعدده را مردود می داند .