مصباح

 یکی از رفتارهای غلط در جامعه غیبت کردن است. غیبت کردنی که از دیدگاه اخلاقی و انسانی، بارها و بارها در شریعت ما مورد نکوهش واقع شده است؛ چرا که سبب کینه، عداوت و بی‌اعتمادی می‌شود. هیچ گاه غیبت کردن از شخصی موجب اصلاح رفتارش نمی‌شود. رفتاری که از او سر زده و با چارچوب و معیارهای فرد غیبت کننده سازگاری ندارد و پشت سر او لب به گلایه و شکایت باز می‌کند و فرصت دفاع کردن را از آن فرد سلب می‌کند. اما به جای غیبت کردن که هیچ تأثیر مثبت و اصلاحی بر رفتار شخص غایب ندارد، می‌توان از انتقاد کردن صحیح و سالم استفاده کرد.

انتقاد سالم، موتور محرک افزایش رشد فردی و اجتماعی به حساب می‌آید. اگر افراد جامعه به جای غیبت کردن از انتقاد سالم و صحیح استفاده کنند، بی شک بسیاری از رفتارهای نادرست اصلاح می‌شود. البته انتقادی مؤثر و سازنده واقع می‌شود که هوشمندانه و دقیق باشد که اگر چنین باشد منتقد، هنرمند و انتقاد وی هنر محسوب می‌شود. هنری که روش‌های کاربردی آن را باید آموخت.

به عنوان مثال انتقاد باید در زمان و مکان مناسب انجام شود، شخص سومی وجود نداشته باشد، از لحن دوستانه استفاده شود و از قیاس کردن فرد با شخص دیگری پرهیز شود. ابتدا باید نقاط قوت فرد را مطرح کرد و بعد از نقطه ضعف او سخن به میان آورد. انتقاد را باید به گونه‌ای مطرح کنیم که انتقاد شونده ما را همراه و در کنار خود ببیند، نه در مقابل خود که در این صورت با گارد بسته او مواجه می‌شویم و حتی به سخنان ما گوش نمی‌دهد و از ما کینه به دل می‌گیرد. انتقاد باید به گونه‌ای باشد که فرد آن را اشکال تراشی و حمله به شخصیت خود تلقی نکند. بعد از مطرح کردن انتقاد، پیشنهاد و راهکارهایی برای بهبود شرایط ارائه کنیم. نباید در انتقاد کردن افراط کنیم، نباید مغرضانه انتقاد کنیم، فرصت دفاع کردن از رفتار را به فرد انتقاد شونده بدهیم و از مثال‌های عینی استفاده کرده منطقی نقد کنیم.

اگر این اصول در انتقاد کردن رعایت شود بی شک این امر فرصتی برای رشد و پیشرفت فرد و جامعه مهیا می‌کند. کمی جرئت و آموزش نیاز است تا به جای غیبت کردن که کاری زشت و منفور است، از انتقاد سازنده استفاده کنیم. انتقاد کردن در فضای خانواده ظرافت‌های بیشتری دارد که در فرصتی دیگر به آن می‌پردازیم.

🌸 امام على عليه السلام 🌸

وُصولُ المَرءِ اِلى كُلِّ ما يَبتَغيهِ مِن طيبِ عَيشِهِ وَ اَمنِ سِربِهِ وَ سَعَةِ رِزقِهِ بِحُسنِ نيَّتِهِ وَ سَعَةِ خُلقِهِ؛

انسان، با نيّت خوب و اخلاق خوب، به تمام آنچه در جستجوى آن است، از زندگى خوش و امنيت محيط و روزى زياد، دست مى يابد.

آداب راه رفتن👉

💠 نحوه راه رفتن، نحوه نشستن، نحوه غذا خوردن، نوعی از آداب است؛ و 👈 ادب یعنی هر عملی را در هر زمان و مکانی به بهترین نحو آن انجام دهد.

💠 موقع راه رفتن، برخی تند و برخی کند می روند، برخی هم به حالت دو و برخی هم با نوک پا راه می روند، به گونه ای که فقط انگشتان پا را روی زمین بگذارند. این نحوه اخیر راه رفتن در قدیم مخصوص عبدها بوده که کف پا را روی زمین نمی گذاشتند. 

📌 در آن زمان پیامبر نیز چنین راه می رفت؛ یعنی می خواستند بفرمایند که من هم عبد و بنده خدا هستم.

📌  نشستن نیز مثل راه رفتن است که افراد آزاد هر گونه بخواهند می نشستند؛ ولی کسی که عبد ابود؛ در حالی که کف پا به زمین است، دو زانو را به بغل می گرفت.

💠 این نحوه راه رفتن و نشستن در زمان گذشته بوده که نوعی ادب محسوب می شده.

✳️ اما امروز شاید بگوییم دو زانو نشستن، نوعی ادب است و چهار زانو بودن مال بزرگان.

💠 اینکه چه نوع غذایی و چگونه آن را بخورند، از چه وسیله ای استفاده کند، خانه اش چگونه باشد، …. به هر حال مراد این است که 👈👈باید دید در هر زمان و مکانی، چه نوع عملی مناسب با ادب است.

📌 به همین جهت گفته شده است که جامع ترین آیه قرآن این آیه است که می فرماید: «وَ امُر بِالعُرفِ»؛ که خلاصه معنای آن این است که یعنی ببین عرف عقلا و عرف جامعه چه چیزی را می پسندد که البته مخالف با احکام شرعی هم نباشد

🔴 پرهیز از دوستی باچهار گروه❗️

🔻پسرم ! از #دوستى با احمق بپرهـيز ، چـرا كـه مى خواهد به تو نفعى رساند اما دچار زيانت مى كند.

🔻 از #دوستى با بخيل بپرهيز ، زيرا آنچه را كه سخت به آن نياز دارى از تو دريغ مى دارد.

🔻 و از #دوستى با بدكار بپرهيز، كه با اندك بهايى تو را مى فروشد.

🔻 و از #دوستى با دروغگو بپرهيز كه به سراب ماند : دور را به تو نزديك ، و نزديك را دور مى نماياند.     

📘 فرازی از حکمت 38 نهج البلاغه

همیشه کارهای ساده ای در منزل وجود دارد که بتوان انجام آنها را به کودک محول کرد

با این کار شما پیام بسیار مهمی به فرزند خود می دهید

به او می گویید که عضوی مفید از خانواده است.

علاوه برآن مسئولیت پذیری را به کودک خود می آموزید.