مصباح

❕یک‌ نقد اجتماعی :وقتی ﺟﺎﻣﻌﻪﺍﯼ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺩﺭﮔﯿﺮ ﻏﻢ ﻧﺎﻥ ﺑﺎﺷﺪ

ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺑﻪ ﻣﺎﻭﺭﺍﺀﺍﻟﻄﺒﯿﻌﻪ ﻭ ﺩﺳﺘﯽ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻏﯿﺐ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺁﻣﺪ ﻭ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﺭﺍ ﮔﻠﺴﺘﺎﻥ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﮐﺮﺩ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﯽﺷﻮﺩ! ﺑﺮﺗﺮﺍﻧﺪ ﺭﺍﺳﻞ ﺩﺭ ﺟﺎﯾﯽ ﻣﯽﮔﻮﯾﯿﺪ : ﺗﻀﻤﯿﻦ ﻣﯽﺩﻫﻢ ﮐﻪ ﺍﮔﺮ ﻣﺮﺩﻡ ﺟﻬﺎﻥ ﺷﺎﺩ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﻣﺎﺩﯼ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺩﺭ ﺭﻓﺎﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ ،ﻣﺬﻫﺐ ﺍﺯ ﺟﻬﺎﻥ ﺭﺧﺖ ﺑﺮ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﺴﺖ . ﻣﺼﺪﺍﻕ ﺍﯾﻦ ﺍﺩﻋﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﮐﺮﺍﺕ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﺟوامع امروزی ﻣﯽﺗﻮﺍﻥ ﺩﯾﺪ به  ﻃﻮﺭ ﻣﺜﺎﻝ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﻧﺪﺭﺕ ﺷﻌﺎﺭﻫﺎﯼ ﻣﺬﻫﺒﯽ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺭﻭﯼ ﻣﺎﺷﯿﻦﻫﺎﯼ ﻟﻮﮐﺲِ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﺍﻗﺸﺎﺭ ﻓﺮﺍﺩﺳﺖ ﻭ ﻣﺮﻓﻪ ﻣﯽﺑﯿﻨﯿﺪ ، ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻋﻮﺽ ﺗﺎ ﺩﻟﺘﺎﻥ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺩﺳﺖ ﺷﻌﺎﺭﻫﺎ ﻭ ﻣﻀﺎﻣﯿﻦ ﻭ ﺟﻤﻼﺕِ ﻣﺬﻫﺒﯽ ﺩﯾﻨﯽ ﺑﺮ ﺭﻭﯼ ﺍﺗﻮﻣﺒﯿﻞﻫﺎﯼ ﺍﻗﺸﺎﺭ ﻓﺮﻭﺩﺳﺖ ﻭ ﻧﯿﺎﺯﻣﻨﺪ ﺩﯾﺪﻩ ﻣﯽﺷﻮﺩ . ﺯﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺍﻗﺸﺎﺭ ﻓﺮﻭﺩﺳﺖ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺗﻔﺎﻭﺕ ﻭ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻃﺒﻘﺎﺗﯽ ﻓﺎﺣﺶ ﻣﯿﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﻭ ﺛﺮﻭﺗﻤﻨﺪﺍﻥ ﺭﺍ ﻣﯽﺑﯿﻨﻨﺪ ، ﻧﺎ ﺍﻣﯿﺪ ﺍﺯ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﯾﮏ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﻣﺎﺩﯼ ﻣﻄﻠﻮﺏ ، ﭼﺸﻢ ﺑﻪ ﺁﺳﻤﺎﻥﻫﺎ ﻣﯽﺩﻭﺯﻧﺪ ﻭ ﺭﻓﺎﻩ ﺧﻮﯾﺶ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﻧﯿﺎﯾﯽ ﺩﯾﮕﺮ ﺟﺴﺘﺠﻮ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ؟؟

👌در این شکی نیست که مشکلات و سختی های زندگی سبب توجه بیشتر انسان به عالم #غیب می شود و در مقابل آن آسایش و گشایش زندگی سبب کبر و خود بینی انسان و بریده شدنش از عالم غیب می گردد .

❕قرآن و روایات به این حقیقت اشاره داشته است و یکی از فلسفه های بلاها و مصائب دنیوی را بیدار کردن افراد از خواب غفلت بیان کرده اند  .

🔰خداوند می فرماید ؛

«و ما در هيچ شهر و آبادى پيامبرى نفرستاديم مگر اين كه اهل آن را به سختى ها و رنج ها گرفتار ساختيم؛ شايد (به خود آيند، و به سوى خدا) بازگردند و تضّرع كنند»

🔰اعراف 94 _ انعام 42

👌و می فرماید ؛

«و ما فرعونيان را به #خشكسالى و كمبود ميوه ها گرفتار كرديم، شايد متذكّر گردند»

🔰اعراف130

👌علی علیه السلام فرمود ؛

« خداوند بندگان خويش را به هنگامى كه اعمال بد انجام مى‏ دهند، با كمبود ميوه ‏ها، و جلوگيرى از نزول بركات، و بستن درهاى گنج‏هاى خيرات به روى آنان، مبتلا مى‏ سازد، تا توبه‏ كاران توبه كنند، و آنها كه بايد دست از گناه بكشند خوددارى نمايند، و پند پذيران پند گيرند، و آنها كه آماده‏ اند از #گناه باز ايستند»

📚نهج البلاغه خطبه 143

👌مشکلات و مصائب دنیوی اثر مثبتى در پاره كردن پرده‏ هاى غرور، و بيدار ساختن انسان از خواب غفلت، و نجات او از چنگال خود كامگى و هوسرانى دارد ، وفور نعمت، قدرت حكومت، و برخوردارى از سلامت، گاه چنان انسان را مغرور مى ‏سازد كه به كلى خود را فراموش مى ‏كند، همه مواهب را از خود مى‏ داند، خويش را از ديگران برتر مى‏ شمارد، گوئى زندگى را جاودانى مى ‏پندارد، و در اين حال به موجودى خطرناك، بيدارگر، انحصار طلب، خودكامه، و هوسباز، تبديل مى‏ شود، و اگر در زندگى او مشكلى پيش نيايد اينها همچنان ادامه مى‏ يابد، هم زندگى خود را تباه مى‏ سازد، و هم ديگران را.

📚پیام قرآن ج4 ص540

👌بنابراین شکی در این نیست که مشکلات و گرفتاری ها سبب توجه بیشتر انسان به خداوند و عالم غیب می شود و در مقابل گشایش و وفور نعمت سبب رویگردانی انسان از عالم غیب می گردد اما در اینجا توجه به دو نکته لازم است ؛

1⃣مذهب و اعتقاد به عالم غیب زاییده مشکلات اقتصادی و سختی های زندگی نیست ، بلکه  نظم حساب شده عالم و فطرت سلیم انسانی است که از ابتدای تاریخ سبب توجه انسان به عالم غیب گردیده است، اگر چه مشکلات و سختی ها سبب خلوص و توجه بیشتر انسان می گردد ؛

2⃣این که تمام کسانی که مشکل و سختی در زندگی ندارند و غرق نعمت هستند از مذهب رویگردانند کلیت ندارد ، زیرا ما می بینیم بسیاری از چنین افرادی،  اعتقاد به مذهب و آیینی دارند اگر چه ممکن است این اعتقاد خود را همانند مستمندان بروز ندهند ، صرف بروز ندادن دلیل بر عدم اعتقاد نیست ، بسیاری از کمک های مالی که برای ترویج دین هزینه و وقف می شود از ناحیه همین افراد ثروتمند است .