تربیتی
کاسبِ بی‌مروّت
کاسبهای قدیم، در عینِ حال که پول در می‌آوردند و کاسبی می‌کردند، بنای اصلیشون خدمت به خلق بود.. و به اصولِ اخلاقی خیلی اهمّیت میدادند…
به همین خاطر، هر صِنف و هر شغلی، برای خودشون فتوّت‌نامه یا مرام‌نامه داشتند. نانوا، نجّار، خیّاط، قصّاب و…
مثلاً توی فتوّت‌نامه قصّاب‌ها اومده بود که:
حیوان رو جلوی حیوان هم‌نوعش نکشند..
چاقو رو جلوی چشم حیوان تیز نکنند…
قصّاب موقع ذبح، تو چشمِ حیوان نگاه نکنه..
قبل از جان دادنِ کامل، سر حیوان رو جدا نکنند..
قبل از سرد شدن بدن، پوست حیوان را نکنند..و…
یعنی حتّی قصّاب هم، باید به یکسری حدّ و حدود پایبند باشه… و در حقّ حیوانات هم قساوت نداشته باشه..
در اسلام هم، به رعایت حقّ حیوانات خیلی سفارش شده.
پیامبر اکرم(ص) فرمود:
ما مِن دابَّةٍ طائرٍ و لا غَیرِهِ یُقتَلُ بغَیرِ الحقِّ إلاّ ستُخاصِمُهُ یَومَ القِیامَةِ.
هر حیوانى (پرنده یا غیرِ آن) که به ناحقّ کشته شود، در روز قیامت از قاتلِ خود شکایت خواهد کرد
(کنز العمّال: ح ۳۹۹۶۸، منتخب میزان الحکمة: ۱۷۰)
و همان حضرت فرمود:
لا تَضْرِبوا الدَّوابَّ على وُجوهِها؛ فإنَّها تُسَبِّحُ بحَمْدِ الله.
به صورت حیوانات سیلی نزنید؛ زیرا آنها حمد و تسبیح خدا مىگویند.
(الکافی، الخصال، و میزان الحکمة)
امّا کاسبهای امروز چی؟؟!!
#فتوتِ دیروز کجا، #قساوتِ امروز کجا؟!
وقتی خدای ما بشه پول، و قبله‌ی ما بشه بازار، حاضریم برای تنظیمِ بازار (بخونید تعظیمِ بازار) میلیون‌ها جوجه‌ی یک‌روزه رو زنده‌به‌گور کنیم، و کک‌مون هم نگزه..
بعداً میگیم چرا برکت از زندگی‌ها و سفره‌هامون رفته..
وقتی اخلاق در کاسبی، محور قرار نگیره، نتیجه میشه همین…
برای سودِ بیشتر، کوتاه‌ترین و ساده‌ترین مسیر رو انتخاب میکنیم..
من سود کنم، بقیه به دَرَک
اصلاً خاصیت نظامِ سرمایه‌داری همینه:
یه روز برای تنظیمِ بازارِ گندم و ذرّت، گندم و ذرّت رو به دریا میریزه..
یه روز برای تنظیمِ بازارِ مرغ، میلیون‌ها جوجه رو زنده به گور میکنه..
و حتماً فردا روزی برای سودِ بیشتر، جانِ انسانها رو می‌گیره.. (البته همین الان هم داره می‌گیره)
خاک بر سرِ این تفکّری که به اسمِ تمدّن، انسان رو به یک «حیوانِ بازاریاب» تبدیل کرده…
کسی چه میدونه؟!
شاید کرونا، دستِ انتقامِ طبیعت باشه، که میخواد این «حیوانِ بازاریاب» رو در قبالِ همه‌ی ظلم‌هایی که در حقّ سایر جانداران مرتکب شده، ادب کنه…
