مصباح

🔷ایده یک مقاله باید سه ویژگی داشته باشد:

✔️جدید باشد
✔️به درد بخور باشد
✔️محدود و دقیق باشد

❗️اگر یک موضوعی را شروع کردید که بارها و بارها بقیه در موردش نوشته‌اند؛ تحقیق شما ارزشی نخواهد داشت. علم یه مسیر است که آدم‌های جدید باید ادامه راه بقیه را طی کنند. البته ممکن است یک پژوهش جنبه‌های مختلفی داشته باشد. اگر می‌خواهید روی پژوهشی کار کنید که قبلا کارشده، حتما جنبه جدیدی از آن را مورد بررسی قرار دهید.

❗️پژوهش شما باید به درد بخور باشد یعنی یک مشکلی از جامعه علمی کشور را حل کند یا چیز جدیدی به دانسته‌هایمان اضافه کند و گرنه بدیهی است که ارزش چندانی ندارد. بعضی موضوعات هستند که پژوهش در مورد آنها با فرض این که انجام شود هم هیچ کمکی به هیچ کسی نمی‌کند. وقت خود را صرف آنها نکنید.

❗️شما باید فقط و فقط یک ایده را انتخاب کنید و در آن همان حدود دقیق حرکت کنید. پرداختن به جنبه‌ها و موضوعات مختلف کار شما را آشفته و نامرتبط می‌کند و جواب مناسبی به مخاطبین ارائه نمی‌کند.

​ﭘﺪﺭ ﺯﺣﻤﺘﮑﺶ ﺩﺭ ﺩﻣﺎﯼ 50 ﺩﺭﺟﻪ ﺳﺨﺖ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﮐﺎﺭ ﮐﺮﺩﻥ ﺑﻮﺩ 

ﻭ ﭘﺴﺮ 26 ﺳﺎﻟﻪ ﺍﺵ ﺑﯽ ﺗﻮﺟﻪ ﻏﺮﻕ ﺩﺭ اينستاگرام ﺍﯾﻦ ﭘﺴﺖ ﺭﺍ ﮔﺬﺍﺷﺖ :
” ﺑﺴﻼﻣﺘﯽ ﻫﻤﻪ ﯼ ﭘﺪﺭﻫﺎ “… !

ﻣﺎﺩﺭ ﺍﺯ 5 ﺻﺒﺢ ﺑﯿﺪﺍﺭ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﮐﺎﺭﻫﺎﯼ ﺧﺎﻧﻪ .
ﻭﻟﯽ ﺩﺧﺘﺮﺵ لنگ ﻇﻬﺮ ﺍﺯ ﺧﻮﺍﺏ ﺑﯿﺪﺍﺭ ﺷﺪ ﻭ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻌﺪ ﺩﺭ ﻓﯿﺲ ﺑﻮﮎ ﭘﺴﺖ ﮔﺬﺍﺷﺖ : ﻫﻤﻪ ﯼ ﻫﺴﺘﯽ ﺍﻡ ﻣﺎﺩﺭ …!
ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﻟﺤﻈﻪ ﻣﺎﺩﺭ ﻭﺍﺭﺩ ﺍﺗﺎﻕ ﺩﺧﺘﺮ ﺷﺪ، ﺩﺧﺘﺮك ﺩﺍﺩ ﺯﺩ : ﻫﺰﺍﺭ ﺑﺎﺭ ﺑﻬﺖ ﮔﻔﺘﻢ ﺑﯽ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻧﯿﺎ ﺗﻮ ﺍﺗﺎﻗﻢ، ﻧﻤﯽ ﻓﻬﻤﯽ؟؟
ﺭﺍﺳﺘﯽ، ﭘﺴﺖ ﺩﺧﺘﺮ ﮐﻠﯽ ﻻﯾﮏ ﺧﻮﺭﺩ …
ﻣﺮﺩ ﺗﺎﺑﻠﻮﯼ ﺧﺎﺗﻢ ﮐﺎﺭﯼ ﺷﺪﻩ ﺯﯾﺒﺎﯾﯽ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺧﺮﯾﺪﻩ ﺑﻮﺩ، ﺭﻭﯼ ﺩﯾﻮﺍﺭ ﻧﺼﺐ ﮐﺮﺩ …
ﻫﻤﺴﺮﺵ ﮔﻔﺖ : ﺣﺎﻝ ﺑﺮﺍﺩﺭﺕ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺑﯿﻤﺎﺭ ﺍﺳﺖ، ﭘﺮﺳﯿﺪﻩ ﺍﯼ ..؟
ﺑﺎ ﻋﺼﺒﺎﻧﯿﺖ ﮔﻔﺖ : ﺍﻻﻥ ﺣﻮﺻﻠﻪ ﻧﺪﺍﺭﻡ..
اما ! ﺭﻭﯼ ﺗﺎﺑﻠﻮ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩ :
«ﺑﯿﺎ ﺗﺎ ﻗﺪﺭ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﺑﺪﺍﻧﯿﻢ»!

آيا تا بحال !
ﻫﯿﭻ ﻓﮑﺮ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﯾﻢ ﮐﻪ ﺷﻌﺎﺭ ﻫﺎﯾﻤﺎﻥ ﺩﺭ ﺩﻧﯿﺎﯼ ﻣﺠﺎﺯﯼ، ﭼﻘﺪﺭ ﺑﻪ ﺭﻓﺘﺎﺭﻣﺎﻥ ﺩﺭ  ﻓﻀﺎﯼ ﺣﻘﯿﻘﯽ ﺷﺒﺎﻫﺖ ﺩﺍﺭﻧﺪ ؟؟

​💐بــرای غــــدیــر چه ڪـردیــم⁉️

 در حجه الولایت به دستور الهی، حاجیان به حرکت در آمدند و سیل جمعیت که بیش از صد و بیست هزار نفر بود، به همراه حضرت، سفر پنج روزه تا غدیر را آغاز نمودند . حتی پنج هزار نفر از اهل مکه و دوازده هزار نفر از اهل یمن - در جهتی مخالف مسیر دیار خود -  برای درک مراسم غدیر همراه حضرت آمدند .

🌼بر اساس فرمان پیامبراکرم صلی الله علیه و آله، حاجیان در مکه باقی نماندند و همه به قصد حضور در بزرگترین همایش تاریخی اسلام عازم میعادگاه غدیر شدند.

🍃زمان ابلاغ آخرین رسالت نبوی هر لحظه نزدیک تر می شود و پیامبراکرم همچنان در اندیشه  سرانجام این رسالت است. در این که امیرالمومنین علیه السلام تنها فرد شایسته برای جانشینی رسول خدا است، دوست و دشمن شک ندارد، چرا که او اولین مسلمان و اولین نمازگزار در پشت سر پیامبراکرم است و در دعوت نزدیکان و انذار"عشیره الاقربین"  اوست که  برادر، وصی و جانشین پیامبرمی شود، در” لیلة المبیت"، اوست که جان فدای نبوت می کند، در بدر اوست که کمر شرک را می شکند،  اُحد سرود ” لافتی الاعلی،لا سیف الا ذوالفقار” برایش می سراید،  خیبر را او فاتح است و در قرآن کریم آیه هایی از فضایل و مناقب  او  موج می زند و این همه را رسول خدا صلی الله علیه و آله بهتر از هر کسی می داند.

امروز فقط چند نکته عرض می کنم

✳️ نکته اول:

💠 فراوان در روایات هست كه نگاه كردن به خط قرآن استحباب دارد، حتی برای كسی كه سواد ندارد، گاهی می‌گویند انگشتر عقیق،‌ فیروزه، یاقوت… به دست كردن استحباب دارد،  یعنی این سنگ عقیق یا فیروزه كه در دست یك نفر است این روی خود این آدم تأثیر می‌گذارد، صرفاً مسئله ثوابش نیست بلكه اثر می‌گذارد، همین كه مثلا انسان را از چشم زخم حفظ می‌كند.

📌 یك شعر عربی هست درباره امام زمان ارواحنا فداه كه می‌گوید:
نفسی لنفسك الفداء لا لأنّنی       بل لأنّ الشعیر تحفظ الكافورا

📌 ای آقا! جان من فدای تو ، اما نه یعنی اینكه من كسی هستم كه فدای تو شوم، من كه چیزی نیستم، فقط از باب  اینكه كافور (كه مثل بنزین فرّار است) را وقتی بخواهند نگهداری بكنند جو روی آن می‌ریزند. جو یك چیز بسیار بی‌ارزش و كافور هم یك چیز بسیار گرانبها. به این خاطر جان من فدای تو.

💠 عبادت، معنویت، حتی نگاه به سید، نگاه به مسجد، نگاه به حرم اینها در روح انسان تاثیر مثبت می‌‌گذارند.

✳️ نکته دوم

📌 یك استعمار قدیم داریم، یك استعمار نو و یك استعمار فرانو.

💠 استعمار فرانو این‌ است كه می‌گوید یك كاری بكنیم كه مردم آن طور كه ما می‌خواهیم فكر بكنند. یا مثلا زمانی كه كمونیست‌ها بودند،‌ رئیس‌جمهور رومانی كه كمونیست بود … روس‌ها به ایشان گفتند معاون اول شما جاسوس آمریكائی‌هاست. وقتی معاون اول را دستگیر كردند به او گفتند تو چه اطلاعاتی به آمریكائی‌ها می‌دادی؟ گفت هیچ، آمریكائی‌‌ها فلان قدر پول به من داده و گفتند هیچ اطلاعاتی نمی‌خواهد به ما بدهی كه یك وقت گیر نیفتی. فقط دو كار برای ما بكن، كار اول اینكه همیشه اولویت‌های كشور رومانی را عوض كن، كار دوم هم اینكه همیشه مسئولین ضعیف سر كارها بگذار، همین كار را برای ما بكن خودبخود رومانی عوض می‌شود.

📌 حالا این در عرصه سیاسی است و من و شما در كار حوزوی و آخوندی و كار علمی و فرهنگی، اولین كاری كه خدمت به آمریكائی‌ها و خدای نكرده باعث سرنگونی دین یا حوزه این است كه اولویت‌ها را عوض كنیم، یعنی آن كارهایی كه ضرورت دارد انجام بدهیم را انجام ندهیم و یك كارهایی كه ضرورت ندارد را انجام دهیم.

📌  كاری كه هارون‌الرشید می‌كرد علما را جمع كرد و می‌گفت بنشینید تحقیق كنید كه ریشة فلان كلمه چه بوده و جایزه هم تعیین می‌كرد و ماه‌ها و سال‌ها علما می‌نشستند بحث می‌كردند كه ریشه این كلمه چیست.

💠 اولین كار برای ما اگر می‌خواهیم به دین‌مان خدمت كنیم شناخت اولویت‌هاست.

📌 دومین خدمت به دشمنان دین هم این است كه آدم‌های ضعیف را برای كارهای قوی بگذاریم. مثلاً یك كسی كه یك درسی را نمی‌تواند بگوید این بنشیند آن درس را بگوید، یك كسی اهل آن كتاب نوشتن نیست بنشیند آن كتاب را بنویسد، یك جاهایی كه یك منبر حساسی است به آدم‌های ضعیف بدهیم و آنجاهایی كه حساس و مهم نیست به آدم‌های قوی بدهیم، مسولیت‌های مهم را به آدم‌های ضعیف و مسئولیت‌های ضعیف را به آدم‌های مهم بدهیم. این خودش كافی است برای اینكه خدای نكرده یك نظامی را تغییر بدهیم. از درسهای استاد عابدی 

​

🔺علل عدم اهمیت به مباحث عقلی در استنباط

🔸از چندین جهت علما با وجود اهمیتی که روایات و نصوص ما به عقل می­‌دهند، باعث شده وارد این بحث نشوند:

۱- اول همان جمله معروفی که مستحضرید “عقل ادراک مناطات احکام نمی‌کند”. بیش از بیست سال است که درگیر مسئله “عدم قدرت عقل بر درک مناطات احکام” بوده‌­ام. اینجا یک قیاس استثنایی درست می­‌کنند که اگر عقل بخواهد در استنباط نقش داشته باشد، باید بتواند مناطات احکام را درک کند، لکن مناطات احکام را درک نمی‌­کند، پس عقل نقشی در استنباط احکام ندارد.

۲- دومین علت این­که خود “نصوص مناطات را پشتیبانی می‌­کند”. مرحوم آقای صدر در «الفتاوی الواضحه»­اش می‌فرماید: شما یک مورد بیاورید که عقل آن را درک کند و ما نصی عام یا خاص در مورد آن نداشته باشیم.

۳- سومین علت، در پشت ذهن علما است، خطر “بدعت و انحراف” است که باز کردنش دست ماست، اما کنترلش دست ما نیست. بعد هم مثال می­‌زنند به موارد سوء استفاده از عقل که چه بر سر فقه می­‌آورد.

اما آیا این سه جهت می­‌تواند مانع استفاده ما از عقل در فقه باشد؟ ابداً. ما داریم به این خاطر خسارت بزرگی می­‌بینیم.
🔺پاسخ به شبهات مطرح شده

۱- اما آنکه گفتیم که عقل مناطات احکام را درک نمی­‌کند، پس از نقش عقل نمی‌توانیم صحبت کنیم. جواب اول آنکه چه کسی گفته نمی­‌تواند درک کند؟ آیه­ و یا روایتی متقن در این زمینه وجود دارد؟ یا خود عقل می­‌گوید من عاجزم؟ بله بسیاری از احکام شرعی مناطاتش معلوم نیست، اما آیا همه این‌طور است؟ در مسائل کلان سیاسی، اجتماعی و خانواده ما نمی‌توانیم به ظلم بودن یا عادلانه بودن یک نهادی برسیم؟ من بخشی از کتاب «فقه و عقل» را به این مسئله اختصاص داده‌­ام.

ما از عقل در اثبات حجج و شریعت استفاده می­‌کنیم، اما به مناطات که می‌­رسیم می­‌گوییم نه، روایات عام و مطلق است. بله ما همه ملاکات احکام را نمی­‌فهمیم و کشف مصلحت نمی­‌کنیم، اما از طریق مصلحت می­‌توانیم کشف انّی بکنیم. جالب است که همه کسانی که گفته‌­اند عقل کشف مناطات نمی‌­کند مانند جناب شیخ و اصفهانی و مرحوم خویی، ما از خود آن‌ها نقض آورده‌­ایم که به این نهاد در مواردی استناد کرده‌­اند؛ به عنوان تنها دلیل!

هیچ زمانی به اندازه امروز درباره ناتوانی عقل که توسط برخی از مدعیان فقاهت شنیده می‌شود، نشنیده‌ایم. به نحو افراطی که ما از بعضی از شاگردان این مکتب می‌شنویم، هیچ وقت در جهان اسلام نداشتیم و این به ما ضربه می­‌زند.

کارایی عقل فقط سندی نیست، بلکه عقل نقش تفسیری دارد

گفته می‌شود نقش عقل در استنباط احکام فقط باید نقش سندی باشد. سلمنا که عقل عاجز از ادراک مناطات احکام باشد، اما کارایی عقل فقط سندی نیست، بلکه عقل نقش تفسیری دارد و نصوص دینی را تفسیر می­‌کند، ما اگر نصوص دینی را در سایه عقل تفسیر نکنیم می­‌دانید چه بلایی بر سر شریعت می‌آید؟

این حدیث را در مکاسب خواندید که شخصی قاطرش را کرایه داد برای یک نصف روز و بنا شد تا ظهر برگردد. رفت و پانزده روز نیامد. وقتی آمد صاحب مرکب گفت کجا رفتی گفت، حالا اجاره مرکب را بده، آن‌ها در مقدار اجاره بحثشان شد، رفتند عراق. قاضی اول جهان اسلام ابوحنیفه در آن زمان گفت: فقط باید اجاره نصف روز را بدهد و مابقی را هیچ حقی ندارد. شخص می­‌گوید سال بعد در ایام حج خدمت اما صادق علیه‌­السلام رسیدم و قضیه را تعریف کردم، امام ناراحت شدند و مطلبی را فرمودند. ابوحنیفه بر اساس روایتی که از پیامبر صلی­‌الله­‌علیه­‌و­آله داشت که «الخراج بالضمان». تفسیر ابوحنیفه از روایت، چون در غیر سایه عقل و عدالت بود، آن فتوا بیرون آمد. امام فرمودند: «فی مثل هذا تحبس السماء ماءها و تمنع الأرض برکاتها».