مصباح

???

✍ تفسیر علمی قرآن، سکولاریزه کردن آن است.

✅ تفسیر علمی قرآن امکان تحقق ندارد؛ آن‌چه به این عنوان انجام می‌شود چیزی جز جای‌گزین کردن تبیین‌های علمی(تجربی) به جای تبیین‌های وحیانی نیست و این به معنای سکولاریزه کردن قرآن است.

✅ هیچ دلیلی بر انکار یافته‌های تجربی وجود ندارد، با انکار یافته‌های علوم تجربی و تحقیر این نظام‌های علمی، میدان برای فعالیّت بیش‌تر تفسیر سنتی از دین بازتر نمی‌شود. نباید به بهانه‌ی اسلامی‌سازی علوم تجربی خود را از آن‌ها محروم کنیم.

مهراب صادق‌نیا، ۸/ ۷/ ۹۹

???

✍سال‌های سال خاطرات من از کلاس اولم محدود می‌شد به چند تصویر ذهنی سیاه و سفید، نام چند معلم و یک مدرسه. همین و همین.

سال‌های سال به نظر می‌رسید چه بخت‌یار بودم که در کودکی شانس شاگردی خانم حسین‌پور نصیبم شده. خانم حسین‌پور معلم کلاس اول دبستان بود؛ به روش نیرزاده تدریس می‌کرد و خیلی‌ها آرزو داشتند دخترشان شاگرد او باشد. او خط زیبایی داشت و زیبا نقاشی می‌کرد. هر روز مدتی «دست‌ها پشت، سرها زیر» می‌نشستیم و او با دقت و حوصله، به خط کشی کردن تخته و کشیدن نقاشی روی آن مشغول می‌شد و بعد کلاسش را با یک داستان شروع می‌کرد، در حالی که ما هنوز دست‌ها پشت نشسته بودیم و فقط اجازه پیدا کرده بودیم سرها را بالا بیاوریم. 

من هم مثل خیلی از بچه‌ها، یک روز دوست داشتم فضانورد بشوم و روز دیگر، هوای باستان‌شناسی به سرم می‌زد. اما زندگی من را در مسیر دیگری قرارداد. تدریس به بچه‌ها و تدریس در دوره‌های تربیت مربی کودک را تقریبا هم‌زمان با هم شروع کردم. آقای ساکی، در یکی از این دوره‌ها شرکت کرده بود. او بیست سالی از من بزرگ‌تر بود و سال‌ها تجربه تدریس داشت. در جلسه آخر دوره، پیش من آمد و گفت: «شما خیلی قشنگ صحبت می‌کنید اما جای این حرف‌ها، بیرون کلاس درس است. در کلاس درس تنها چیزی که بچه‌ها را به حرکت وادار می‌کند، تحقیر است! فقط تحقیر!» آن روز این آخرین کلماتی بود که در ذهنم معنا شد. از دریچه‌ای که این معنا در ذهنم باز کرد، سیلی از خاطرات به ذهنم هجوم آورد و من را با خودش به دوردست‌ها برد. خاطراتی تازه و رنگین… انگار نه انگار که دست زمان باید آنها را مندرس کرده باشد. خاطراتی آنقدر تلخ و ترسناک که باعث شده بود کودک ذهنم سال‌ها سرش را پایین بیاندازد نکند که دوباره با آن‌ها روبه‌رو شود. صدای خانم حسین‌پور را به همان وضوح روز اول می‌شنیدم که می‌گفت: «برو بیرون!» «تو به درد لای جرز دیوار هم نمی‌خوری!» «این‌بار خانم مدیر که هیچ، خود خدا هم بیاید دیگر تو کلاس راهت نمی‌دهم!» «بچه‌ها! همه هو کنیدش!» «در سطل را بردار و برو توش، جای تو همان جاست!»

خوب… این محرک پر بی‌اثر نبود. من حرکت کردم… بارها عزمم را جزم کردم که به همه نشان بدهم من هم می‌توانم به رؤیاهایم برسم. حتی تا مرحله المپیاد کشوری فیزیک پیش رفتم، اما وقتی استادهایم از زیر قرآن ردم می‌کردند تا بروم و همه تلاش‌های آن‌ها و خودم را به ثمر بنشانم، چیزی از درون ریش‌خندم می‌کرد که «تو به هیچ‌جا نمی‌رسی»… در کنکور هم سرم پر بود از صدا… صداهایی گنگ و دور که من را هو می‌کردند. من از همان کلاس اول دبستان همه رقابت‌های زندگی را باخته بودم و هیچ‌وقت توان برداشتن آخرین قدم برای رسیدن به موفقیت را نداشتم.

هرچند خانم حسین‌پور، اولین و آخرین کسی بود که من را تحقیر کرد، اما روح نحیف من چنان زخمی برداشت که با تمام تعریف‌ها، تشویق‌ها و تجربیات موفق بعدی، هیچ‌گاه التیام پیدا نکرد.

آمنه سلیمی، دانشجوی دکتری مطالعات تطبیقی دانشگاه ادیان و مذاهب قم. 

۱۳۹۹/۷/۸

???

✍ حوادث مختلف اجتماعی در کشور ما نشان می‌دهد که بیش‌ترین چالش مسئولان و در مجموع، نهاد قدرت با جوانان است. آن‌قدر که مسئولان کشور ما با جوانانِ جامعه مشکل دارند و با آن‌ها درگیراند با دیگر گروه‌های اجتماعی چالش و بگو‌ مگو ندارند. در این میان، برخی تلاش دارند تا جوانان را به بی‌حوصله‌گی، اثرپذیری از شبکه‌های پیام‌رسان غیرخودی، و یا کم‌تجربه‌گی متّهم کنند و بازی را به سود مسئولان خاتمه دهند؛ ولی به نظر می‌رسد این چالش بیش‌تر به تفاوت‌های اخلاقی این نسل با پدران و مسئولانِ خود باز می‌گردد تا آن‌چه گفته می‌شود.  به این معنا که بر خلاف تصوّر خیلی‌ها، از آن‌جا که جوانان جامعه در پاره‌ای مسائل، اخلاقی‌تر از پدران خود هستند، و دغدغه‌های اخلاقی بیش‌تری دارند، کم‌تر می‌توانند بی‌اخلاقی مسئولان را تحمل کنند و در برابرش ساکت بمانند.

✅ جوان‌ترها، در مقایسه با گذشته‌گان خود، بیش‌تر از دروغ بدشان می‌آید؛ به همین دلیل، از مسئولان خود انتظار راستگویی بیش‌تری دارند و به همین دلیل وقتی دروغی می‌شنوند واکنش تندتری دارند. جوانان امروز اهل تزئین عمل خود نیستند. آنان کارهای خود را کم‌تر با عنوان‌های ارزشی و مقدس آذین می‌بندند و نمی‌توانند تحمل کنند مسئولی اشتباهات خودش را در زیر مفاهیم ارزشی چون دین، ملیّت، و شهیدان پنهان کند. جوانان امروز اهل سجاده آب کشیدن نسیتند، بیش‌تر از پدران خود از ریاکاری بدشان می‌آید. کم‌تر از آنان اهل تظاهراند؛ دوست دارند خودشان باشند؛ خلوت و جَلوَت‌شان یکی است. لباس خیابان و کارشان یکی است. آن‌ها بیش از آن‌که به مناسک و ظواهر دین توجّه و تمرکز کنند به روح دین و معنویّت آن توجّه دارند. 

✅ چالش مسئولان با جوانان، چالش دو زیست اخلاقی است. جوانان صداقت، درستکاری، شفافیّت، تعهّد، صراحت، و رفتار اصیل می‌خواهند؛ در حالی که برخی مسئولان با این مفاهیم اخلاقی بیگانه‌اند.

?مهراب صادق‌نیا ۱۳۹۹/۷/۶

???

✍جلال‌الدین محمد بلخی معروف به مولوی و مولانا و رومی در ششم ربیع الاول سال ۶۰۴ هجری در شهر بلخ دیده به جهان گشود.

مولوی از مشهورترین شاعران ایرانی‌تبار پارسی‌گوی است نام کامل وی «محمد ابن محمد ابن حسین حسینی خطیبی بکری بلخی» بوده و در دوران حیات به القاب «جلال‌الدین»، «خداوندگار» و «مولانا خداوندگار» نامیده شده‌است.

شاعری ایرانی با شهرت جهانی که آثار و اندیشه‌هایش هنوز چنان که باید و شاید ، در ایران شناخته نشده‌اند .

می توان گفت مولوی به نوعی پیوند دهنده ی ملت هاست چراکه مولوی خود زادهٔ بلخ یا وخش بود در خراسان بزرگ که اکنون بخش‌هایی از آن واقع در افغانستان و تاجیکستان است ، و در زمان تصنیف آثارش همچون مثنوی در قونیه در دیار روم واقع در ترکیهٔ امروزی می‌زیست .

آثار مولانا

مثنوی معنوی:   مثنوی معنوی که به زبان فارسی است،  غزلیات شمس غزلیاتی است که مولانا به نام مراد خود شمس سروده است. رباعیات: حاصل اندیشه‌های مولاناست و فیه ما فیه: که به نثر  و حاوی تقریرات مولانا است که گاه در پاسخ پرسشی است و زمانی خطاب به شخص معین.

 مکاتیب: حاصل نامه‌های مولاناست و مجالس سبعه: سخنانی است که مولانا در منبر ایراد فرموده است.

جلاالدین محمد مولوی روز یکشنبه پنجم جمادی الاخر سال ۶۷۲ هـ قمری بر اثر بیماری ناگهانی که طبیبان از درمان آن عاجزشدندبه دیار باقی شتافت.

???

✍امام حسن علیه السلام:

عَلَیکم بِالفِکرِ، فَإنَّهُ حَیاةُ قَلبِ البَصیرِ و مَفاتیحُ أبوابِ الحِکمَة.

بر شما باد به تفکّر، که تفکّر مایه حیات قلب شخص بصیر و کلید درِ حکمت است.

?إعلام الدین، ص ۲۹۷