مصباح

?????

✍جهانگردی به دهکده ای رفت تا زاهد معروفی را زیارت کند و دید که زاهد در اتاقی ساده زندگی می کند. اتاق پر از کتاب بود و غیر از آن فقط میز و نیمکتی دیده می شد. جهانگرد پرسید: لوازم منزلتان کجاست؟… زاهد گفت: مال تو کجاست؟ جهانگرد گفت: من اینجا مسافرم. زاهد گفت: من هم!

?حضرت امام علی (علیه السّلام):

 «دنیا خانه ی آرزوهایی است که زود نابود می شود، و کوچ کردن از وطن حتمی است.  دنیا شیرین و خوش منظر است که به سرعت به سوی خواهانش می رود، و بیننده را می فریبد، سعی کنید با بهترین زاد و توشه از آن کوچ کنید و بیش از کفاف خود از آن نخواهید و بیشتر از آنچه نیاز دارید طلب نکنید.»

?نهج البلاغه، خطبه ۴۵

?????

✍ همه ما یک حدّ خاصی داریم، هر کسی در هر رشته‌ای که باشد به هر حال یک مختصر بلد است و بقیه را بلد نیست، همه ما همین طور هستیم! اگر کسی خط_قرمز خود را بشناسد و آنچه را که نمی‌ داند نگوید، هم در مسایل اجرایی هم در مسایل تقنینی، هم در مسایل قضایی، هم در مسایل تعلیمی و فرهنگی؛ آنچه را که ما نمی ‌دانیم، واقعاً بگوییم نمی ‌دانیم و اظهار نظر نکنیم. 

? در بخشی از فرمایشات حضرت امیر (سلام الله علیه) این است که فرمود آن‌ که نمی ‌داند ساکت باشد مشکل حل است؛ اما سرّ آن [حل نشدن] این است که همه حرف می ‌زنند و اظهار نظر می ‌کنند. ما باید بدانیم که واقعاً محدودیم، حدّمان مشخص است، خیلی از جاها نمی ‌دانیم و آن جا بگوییم که نمی ‌دانیم! فرمود شما این طورید که یک خط قرمز دارید، یک نقطه قرمز دارید و مدار بسته ‌اید، ولی من جلویم باز است، این خیلی حرف است! فرمود «مَنْ تَرَک قَوْلَ لَا أَدْرِی أُصِیبَتْ مَقَاتِلُه»،[1] این از بیانات نورانی حضرت است در نهج ‌البلاغه؛ فرمود خیلی از ما باید بگوییم «لَا أَدْرِی» که خیلی از چیزها را نمی ‌دانیم، اگر کسی «لَا أَدْرِی» را ترک کرد، به آن مرگ ‌گاه او به هر حال سنگ و تیر می‌ آید. بعضی جاهاست که اگر به آنجا تیر یا سنگ آمده آدم نمی ‌میرد، مثلاً به پا یا به دست آدم [ضربه وارد شود] به هر حال مریض می ‌شود، ولی نمی ‌میرد؛ اما چند جای بدن است که وقتی سنگ یا تیر بیاید کشنده است، اینها را می ‌گویند «مقاتِل» یعنی محل قتل. فرمود اگر کسی این قول «لَا أَدْرِی» را ترک کند، آن #مرگ_‌گاه خود را در هدف رسیدن تیر قرار داده، تیرها می ‌آید: «مَنْ تَرَک قَوْلَ لَا أَدْرِی أُصِیبَتْ مَقَاتِلُه»، اما خود او بالصراحة اعلام کرد که «سَلُونِی قَبْلَ أَنْ تَفْقِدُونِی فَلَأَنَا بِطُرُقِ السَّمَاءِ أَعْلَمُ مِنِّی بِطُرُقِ الْأَرْض‏»[2] من آن‌طور نیستم که بگویم نمی‌ دانم. آنچه در ذهن شماست مربوط به آسمان‌ ها و زمین از من بخواهید من جواب می ‌دهم، این چه علمی است و به کجا وصل است! ما به چنین آدمی محتاج هستیم.

[1]. نهج البلاغه، (صبحی صالح)، حکمت85.

[2]. نهج البلاغه، (صبحی صالح)، خطبه189.

آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی

? درس اخلاق، تاریخ: 1386/09/15

?????

✍علت بسیاری از بلاها در کلام امام رضا(ع):

✍آيت الله ناصری دامت برکاته می فرمایند: گله نکن که چرا این ناراحتی‌ها وجود دارد؟ چرا این وضع اقتصاد ماست؟ چرا باران نمی بارد؟ چرا هر روز یک مرض تازه پيدا می شود؟ زيرا هر روز یک گناه تازه ای انجام می دهی و اين مشكلات هم اثر عمل تو است. هر روز یک گناه تازه، درد تازه برایت می فرستد. اين‌ها لازمه هم هستند.

 از امام رضا علیه السلام روايت نقل شده است كه فرمودند: هرگاه بندگان، مرتكب گناهانى شوند كه پيش‌تر انجام نمى داده اند، خداوند بلاهايى را برايشان پديد می آورد كه سابقه نداشته است و آن را نمی شناسند.

 ? كافی، ج ۲، ص ۲۷۵

?????

✍سه_پیمان_بر_عهده_عالمان_دین 

✔️۱/ تعلیم حقائق دینی 

 عليّ عليه السلام : ما أخَذَ اللّه ُ عَلى أهلِ الجَهلِ أن يَتَعَلَّموا حَتّى أخَذَ عَلى أهلِ العِلمِ أن يُعَلِّموا

نهج البلاغة حکمت ۴۷۸  .

 همانگونه که جاهلان باید در پی پرسش و تعلم دین باشند ، عالمان هم وظیفه پاسخگویی  و‌آموزش صحیح دین را بر عهده دارند.

✔️۲/ مقابله با بدعت 

رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله :

إذا ظَهَرتِ البِدعُ في اُمّتي فلْيُظهِرِ العالِمُ علمَهُ. فمَن لَم يَفعلْ فعَلَيهِ لَعنةُ اللّه ِ.اصول کافی ج۱/ص۵۴

به هنگام ظهور بدعت ها‌، عالمان به قرآن و سنت نباید مهر سکوت بر لب زنند ، آنگاه که به نام دین و مذهب هر خلافی توجیه می شود عالم باید با بدعت مقابله کند و حداقل انتظار از علما این است که با گفتار و رفتار خود بدعت را تایید نکنند.

✔️۳/ اعتراض به ظلم  

بی تفاوتی عالم دینی نسبت به سرنوشت  مظلومان‌ هیچ‌ توجیه شرعی ندارد، او‌ در برابر تهیدستی و‌ گرسنگی مردم مسئول است  چنان‌ که موظف به اعتراض به ظالمان و غاصبان و‌ جانیان است ، از این رو مولا امیر المؤمنین ﴿علیه السلام﴾ در خطبهٔ شقشقیه 

می فرماید :وَمَا أَخَذَ اللَّهُ عَلَى الْعُلَمَاءِ أَلَّا يُقَارُّوا عَلَى كِظَّةِ ظَالِمٍ وَلَا سَغَبِ مَظْلُومٍ….

?????

✍امير المؤمنین علی علیه السلام:

لَیسَ العاقِلُ مَن یعرِفُ الخَیر مِنَ الشَّرِ و لکنَّ العاقِلَ مَن یعرفُ خَیرَ الشَّرین

بحار الانوار ،ج٧٥ ،ص ٦

✔️عاقل واقعی آن کسی نیست که بتواند خیر  را از شر تشخیص دهد؛ زیرا این انتخاب اگرچه مهم و حیاتی است ولی نسبتا آسان  است ، بلکه خردمند کامل کسی است که قادر باشد در مقاطعی حساس در انتخاب میان دو غیر مطلوب  بهترین و عقلانی ترین راه را بشناسد و برگزیند.

✔️قاعدهٔ عقلائی تزاحم همواره فرمان به سنجش دستاوردها و زیان ها و گزینش  اهم بر مهم و یا حتی فاسد بر افسد می دهد.

✔️ تنظیم روابط خانوادگی و اجتماعی و نیز روند سیاست جهانی همواره دقیقا بر طبق خواست ما نخواهد بود، لذا چه بسا عقلانیت اقتضا کند که برای تحقق برخی مصالح و از جمله منافع ملی شیوه ای نه چندان مطلوب ولی نسبتا مفید  و کم هزینه تر را برگزینیم.