مصباح

ادامه مفهوم شناسی امن بودن مکه 

در تفسیر نمونه در توضیح چرایی امن بودن کعبه می گوید ؛

« خانه خدا (خانه كعبه) از طرف پروردگار به عنوان يك پناهگاه و كانون امن و امان اعلام شده و مى‏ دانيم در اسلام مقررات شديدى براى اجتناب از هر گونه نزاع و كشمكش و جنگ و خونريزى در اين سرزمين مقدس وضع شده است، بطورى كه نه تنها افراد انسان در هر قشر و گروه و در هر گونه شرائط بايد در آنجا در امنيت باشند بلكه حيوانات و پرندگان نيز در آنجا در امن و امان بسر مى‏برند و هيچكس حق ندارد مزاحم آنها شود.

❕در جهانى كه هميشه نزاع و كشمكش در آن وجود دارد، بودن چنين مركزى در آن مى ‏تواند اثر عميق مخصوصى براى حل مشكلات مردم از خود نشان دهد، زيرا امن بودن اين منطقه سبب مى‏ شود كه مردم با تمام اختلافاتى كه دارند در جوار آن در كنار هم بنشينند، و به مذاكره بپردازند، و به اين ترتيب يكى از مهمترين مشكلات كه معمولا براى فتح باب مذاكرات براى رفع خصومتها و نزاعها وجود دارد حل مى ‏شود. چون بسيار مى‏ شود كه طرفين نزاع، يا دولتهاى متخاصم جهان مايلند رفع خصومت كنند و براى اين منظور به مذاكره بنشينند، اما مكانى كه براى هر دو طرف مقدس و محترم و به عنوان مركز امن و امان شناخته شده باشد پيدا نمى ‏كنند ولى در اسلام اين پيش ‏بينى شده است و مكه به عنوان چنين مركزى اعلام گرديد. هم اكنون تمام مسلمانان جهان كه متاسفانه گرفتار كشمكشها و اختلافات مرگبارى هستند مى ‏توانند با استفاده از قداست و امنيت اين سرزمين باب مذاكرات را بگشايند و از معنويت اين مكان مقدس كه نورانيت و روحانيت خاصى در دلها ايجاد مى ‏كند به رفع اختلافات خود بپردازند »

📚تفسیر نمونه ج 1 ص 448

❕طبیعی است که ممکن است عاصیانی به حکم تشریعی خداوند مبنی بر امن بودن خانه کعبه گوش نکنند و در آنجا کشتار و خونریزی کنند ، آنان به خاطر زیر پا گذاشتن حکم خداوند ، عذاب سختی در اتتظارشان است .

2⃣در روایاتی امنیت کعبه ، امنیت در آخرت نیز دانسته شده است ، یعنی کسی که از روی اخلاص و ایمان وارد مسجد الحرام شود و حج به جا آورد ، روز قیامت از عذاب خداوند در امان است چنان که از امام باقر عليه السلام نقل شده كه معناى «و من دخله …» اين است ؛

«  هر كس در حالى كه عارف باشد به جميع آنچه خداوند واجب كرده، وارد حرم شود از عذاب هميشگى آخرت در امان خواهد بود. 

📚مجمع‏ البيان، ج 1 ، 2، ص 799 

❕بنابراین امنیت  کعبه ، امنیت تکوینی نیست تا میان آنچه خداوند فرموده و آنچه از خونریزی ها در جوار کعبه واقع شده است ، تضادی باشد .

مفهوم شناسی امن بودن مکه

❔سوره بقره: وَإِذْ جَعَلْنَا الْبَيْتَ مَثَابَةً لِلنَّاسِ وَأَمْنًا(۱۲۵) یعنی و به یاد بیاور هنگامی که ما خانه کعبه را برای همه مردم محل گردهمایی و جای امن وامان قرار دادیم.

کتاب ترجمه دنباله تاریخ طبری، عریب بن سعد قرطبی، جلد ۱۶ صفحه ۸۳

قرامطه به سوی مکه رفتند وارد اجتماع حج‌گذاران شدند و در داخل خانه کعبه مسلمانان را در پرده‌های خانه‌کعبه آویختند و کشتند و سپس حجر‌الاسود را با خود بردند‌.

همان‌طور که دیدید ادعای الله  محمد پیرامون امن بودن خانه کعبه صحیح نبود! بلکه در سال ۳۱۷ هجری قرامطه ۱۷۰۰ نفر از حاجیان را در حال طواف به قتل رسانند و سپس حجر الاسود را دزدیدند ،  این واقعه ردی کامل 

👌خداوند در آیاتی سخن از امنیت خانه کعبه به میان آورده است ، چنان که می فرماید ؛

« نخستين خانه ‏اى كه براى مردم (و نيايش خداوند) قرار داده شد در سرزمين مكه است كه پر بركت و مايه هدايت جهانيان است.در آن نشانه‏ هاى روشن است (از جمله) مقام ابراهيم، و هر كس داخل آن شود در امان خواهد بود » ( آل عمران 96_97)

❕این مضمون در آیات دیگری نیز تکرار شده است ؛

🔸عنکبوت 67 _ نمل 91_ بقره 126_ ابراهیم 35 _ تین3

👌بر خلاف آنچه شبهه افکن تصور کرده است ، امنیت کعبه ، امنیت تکوینی نیست به گونه ای که حوادث ناامن کننده در آن واقع نشود ، بلکه امنیت مورد بحث به دو معنا است ؛

1⃣امنیت تشریعی ؛

👌يعنى خدا فرمان داده كه همه انسانها و حتى حيوانها در اين سرزمين در امن و امان باشند. صيد كردن حيوانات آن ممنوع است و حتى تعقيب مجرمانى كه به اين حرم و خانه كعبه پناه برند جايز نيست، تنها مى‏ توان براى اجراى عدالت در حق چنين‏ مجرمان آذوقه را بر آنها بست تا بيرون آيند و تسليم شوند.

❕امام صادق علیه السلام فرمود:

« حيوان وحشى و پرنده ‏اى كه وارد حرم مى ‏شود از رمانيدن و اذيّت در امنيّت است تا زمانى كه از حرم خارج شود. »

📚الكافى، ج 4، ص 226

🔸پیامبر گرامی فرمود:

« هر كس مرتكب قتلى شود و دست به گناهى بزند، سپس به حرم [امن الهى‏] پناه ببرد، در امان است و تا زمانى كه در حرم است، نه بايد او را قصاص كرد، نه دستگير كرد، نه آزارش داد، نه پناهش داد، نه آب و غذايش داد، نه با او داد و ستد كرد، نه ميهمانش شد و نه ميهمانش كرد. »

📚مستدرک الوسائل ج 9 ص 332

👌و فرمود:

« گياهِ [خشك يا تَرِ] حرم را نبايد چيد، درخت و خارش را نبايد قطع كرد، و صيدش را نبايد رَم داد »

📚دعائم الاسلام ج 1 ص 310

❕امام صادق علیه السلام فرمود:

«  اگر سارقى در جاى ديگرى غير از مكّه دزدى كند، يا نسبت به خود مرتكب جنايتى شود و به مكّه بگريزد، تا زمانى كه در حرم هست نبايد او را دستگير كرد مگر از آن جا خارج شود، اما از رفتنش به بازار بايد جلوگيرى شود و كسى با او خريد و فروش و مجالست نكند تا از حرم خارج گردد آن گاه دستگير مى ‏شود. »

📚الکافی ج 4 ص 227

پيامبر صلى ‏الله ‏عليه ‏و ‏آله 

مَن قَلَّمَ اَظفارَهُ يَومَ الجُمُعَةِ يَزيدُ فى عُمُرِهِ و مالِهِ؛

هر كس در روز جمعه ناخن‏هايش را كوتاه كند، عمر و مالش زياد مى ‏شود.

جامع الأخبار(شعیری) ص 121

فی الکافی عن امیر المومنین(علیه السلام): الزُّهدُ فى الدنيا قَصرُ الأمَلِ، وشُكرُ كُلِّ نِعمَةٍ ، والوَرَعُ عن كُلِّ ما حَرَّمَ اللّه. (الشافی صفحه 536 )

 زهدی که این همه درباره اش روایت وارد شده است، و به آن تحریص شده است، اولش این است که آرزوهای دور و دراز و افسانه وار را از ذهن خودت بیرون کنی. کوتاه کنی این آرزوها را. نه این که هیچ آرزو انسان نداشته باشد.

🔰 گاهی انسان در ذهن خود یک خواسته ای و یک آرزویی را آنچنان پرورش می دهد که در ذهن تحکیم می شود و تبدیل می شود به یک هدف و یک آرمان قطعی . و انسان برای رسیدن به آن، هر خلاف و هر کار زشتی را مرتکب می شود. چند سال قبل از این در آمریکا یک جاسوس عالی رتبه شوروی سابق را دستگیر کردند. سالها در دستگاهای بالای آمریکا مشغول بود و فرد عالی رتبه بود، امَا خیانت می کرد. برای دشمن آمریکا مشغول بود و فرد عالی رتبه ای بود، امَا خیانت می کرد.برای دشمن آمریکا که آن روز شوروی بود، جاسوسی می کرد. او را گرفتند.در بازجویی از او پرسیدند: تو که آمریکایی هستی.چه داعی داشتی که بر خلاف مصالح کشور و میهن خودت عمل کردی؟ گفت: من آرزوی یک خانه آنچنانی ، یک ویلا داشتم. مثلا یک خانه سیصد متری. یک پول فوق العاده لازم داشتم. این پول هم از این راه حاصل می شد. آرزوی دور و دراز یعنی این. آرزوی یک خانه آنچنانی در دل او تبدیل می شود به یک هدف. که باید انسان خودش را بکشد برای این که به این هدف برسد. و فرق نمی کند از چه راهی به هدف برسد:

🔰 از راه حرام باشد، حلال باشد یا خیانت باشد. این است که در روایت متعددی فرمودند: اخوَف ما اخافُ علی اُمتی طول امل است. که انسان همین طور آروزها را در ذهن خودش بپرواند. تبدیل بکند به یک نقطه ثابت در صفحه وجود خودش، که باید همه تلاشها را کرد برای این که به آن رسید. معلوم است در چنین حالتی، انسان حق را ناحق می کند،دروغ می گوید، خیانت می کند، گناه می کند برای این که به آن برسد. این شده هدف.

✅زهد این است که انسان این آرزو و خواسته قلبی را به این شکل کنار بگذارد و دنبالش نباشد. اگر گیرش آمد ، بسار خوب، شکر خدا را بکند. اما این طور نباشد که یک آرزویی باشد که برای رسیدن به آن،هیچ مرزی و حدی را نشناسد.

✅ یکی دیگر از عوامل مشکله زهد عبارت است از شکر هر نعمتی . هر چه خدا به شما داده، این را شکر کنید. خود شکر نعمت، ناگریز توجّهِ بِه نعمت را همراه خود دارد. که انسان توجه کند این نعمتهای خدا را پیدا کند. و انَ تعدَوا نعمة الله لا تحصوها. وقتی انسان دچار کمبود نعمت می شود، می فهمد این نعمت چه قدر بزرگ بود. ما توجه نداریم به این نعمتها! وقتی انسان توجه کرد به این نعمتها، و معرفت پیدا کرد، قناعت پیدا می کند. سوم هم این است که از هر آنچه خدا برای تو ممنوع کرده، دامنت را برچینی. ورع، یعنی کناره گیری کردن، دامن برچیدن، دوری کردن. این می شود زهد.

[ شرح حدیث از امام خامنه ای در مقدمه درس خارج 13/ 08 / 87]

 امام صادق عليه ‏السلام:

تَخَيَّر لِنَفسِكَ مِنَ الدُّعاءِ ما أحبَبتَ واجْتَهِد ، فإنَّهُ (يَومَ عَرَفَة) يَومُ دُعاءٍ و مَسألَةٍ

هر چه مى‏ خواهى براى خود دعا بخوان و [در دعا كردن] بكوش كه آن روز [روز عرفه] روز دعا و درخواست است 

التهذيب الأحكام ، ج ۵ ، ص ۱۸۲